Українська
Kanion Szaryński znajduje się w południowo-wschodnim Kazachstanie w pobliżu granicy z Kirgistanem w odległości około 200 km. od Ałmaty. Powstał w ciągu dwunastu milionów lat w wyniku erozji i wietrzenia skał. Woda, wiatr, piasek i skrajnie różne temperatury na przestrzeni epok wytworzyły najbardziej fantazyjne figury skalne. Polodowcowy kanion rozciąga się na długości ponad 150 km, na półpustyni, częściowo wzdłuż rzeki Czaryn.
Rzeka osiąga długość 427 km. i jest największym lewym dopływem rzeki Yle w jej środkowym biegu. Rzeka Yle ciągnie się na długości 1439 km przez Chiny i Kazachstan, z czego na Kazachstan przypada 815 km. Rzeka Czaryn wypływa z południowo-zachodnich podnóży gór Ketpen, które są łańcuchem górskim wschodzącym w skład gór Tien-szan („Góry Niebiańskie”). Rzeka Czaryn jest nazywana tak w dolnym biegu, w górnym biegu jej nazwa to Szołkodagsu, w średnim biegu Kegen. Rzeka wije się malowniczym przełomem przez kanion potęgując jego piękno, a następnie zasila ogromne wody Yle.
Warstwy skał w kanionie mają różne odcienie od ciemnych skał wulkanicznych, po rdzawe piaskowcowe szczyty. Jest to wynik uformowanych skał: ostańców piaskowcowych czy osadowych zlepieńców. Kanion to królestwo czerwonego piaskowca i zlepieńca położone na ciemnych skałach wulkanicznych Głębokość szaryńskiego kanionu, czyli wysokość ścian sięga 200 metrów. Kanion jest jednym z najbardziej oryginalnym pod względem geologicznym i krajobrazowym miejscem w Kazachstanie i Azji środkowej, ale także jednym z unikatowych miejsc na całym globie.
Najbardziej widowiskowym miejscem kanionu, do którego docierają turyści, to tak zwana Dolina Zamków (wstęp do Dolina Zamków kosztuje 727 tenge). Na odcinku około pięciu kilometrów, gdzie kanion ma 50 metrów głębokości trasa prowadzi w głąb wąwozu, na dno do rzeki, mijamy surrealistyczne kształty skał przypominające baszty, wieże i mury. Kanion składa się natomiast z pięciu części: Doliny Zamków, Kanionu Temirlik, Żółtego Kanionu, Czerwonego Kanionu i Kanionu Bestamak.
Kanion szaryński zachwyca dzikością i surowością krajobrazu. Jeszcze za czasów sowieckich w 1964 r. został objęty ochroną, jako rezerwat. Natomiast w niepodległym Kazachstanie z obszaru konion szaryński został utworzony park narodowy (powierzchnia 125 tys. hektarów), a następnie wpisany na Listę kulturowego i przyrodniczego dziedzictwa UNESCO.
W sezonie na końcu trasy znajduje się Eco-Park z tradycyjnymi jurtami, bądź domkami. Można je wynająć i spędzić w nich noc za 40 tys. tenge za noc(w jurcie mieści się osiem osób. Jeśli jest komplet to są to niewielkie pieniądze. Kurs tenge to 100 KZT = 0,92 zł., 1 zł. = 92 KZT)
Można też spędzić noc w kanionie rozbijając namiot nad wijącą się wartko rzeką. I to jest bardzo dobra opcja. Noc w kanionie pozostawia niezapomniane wrażenia. Wyłaniające się za widnokręgu ścian kanionu słońce rozświetlające pierwszymi promieniami wijącą się rzekę i formacje skalne ukazują obrazy jakby z innego świata, inne niźli te, które pozostały w umyśle z poprzedniego dnia. Świt warto spędzić z azjatyckim Colorado w kanionie szaryńskim. Spędziłem w kanionie kilkanaście godzin włącznie z nocą, a o poranku następnego dnia wybierałem się nad przepiękne jeziora Kolsai.
Do kanion Szaryńskiego można dostać się na trzy sposoby. Komunikacją publiczną, choć nie jest to łatwe. Z dworca Sayakhat w Ałmatach należy złapać marszrutkę do Narynkola i powiedzieć kierowcy, że chcecie wysiąść przy Kanionie Szaryńskim. Jednak zostaniecie wysadzeni na drodze A-351, gdzie wokół jest tylko pustynny obraz i pohukujący wiatr, porywający skłębione gałęzie. Do kanionu będzie do przebycia droga o długości kilku kilometrów. Można łapać stopa, ale też wybrać opcję dla turystów, nie podróżników, czyli wynająć samochód, bądź też wynająć terenówkę z kierowcą i zapewnioną opieką. Wybrałem, jako globtroter opcję dotarcia marszrutką. Natomiast już z Kanionu Szaryńskiego do jezior Kolsai dotarłem stopem.
